กังหันน้ำชัยพัฒนา

กังหันน้ำชัยพัฒนา ด้วยน้ำพระราชหฤทัยจากในหลวง

เมื่อน้ำที่มีองค์ประกอบของไฮโดรเจนยังต้องการออกซิเจนเป็น 

หัวใจสำาคัญในการดำรงสภาพและคุณภาพที่ดีเอาไว้ เปรียบ

เสมือนประชาชนชาวไทยที่มีคุณภาพชีวิตที่ดีเช่นวันนี้ได้ ก็เพราะ

มีองค์พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ คอยดูแลพสกนิกรของ

พระองค์อยู่เสมอมา และด้วย “น้ำพระราชหฤทัย” ที่เปี่ยมล้น

พระองค์จึงทรงคิดค้น “กังหันน้ำชัยพัฒนา” เครื่องกลเติมอากาศ 

ที่ใช้เทคโนโลยีเรียบง่ายขึ้น ซึ่งไม่เพียงช่วยรักษาสมดุลของแหล่ง

น้ำตามธรรมชาติได้อย่างกว้างขวางแล้ว แต่ยังเป็นดั่งสัญลักษณ์ 

ที่ช่วยเติมความชื่นฉ่ำใจให้พสกนิกรไทยทุกคนตราบนานเท่านาน 

กังหันนํ้า คือเครื่องจักรกลที่เปลี่ยนพลังงานการไหลหรือการตกของนํ้า

ไปสู่พลังงานรูปอื่น โดยเป็นกลไกสําคัญอย่างหนึ่งในการพัฒนาพลังงาน

นํ้าเพื่อใช้ในโรงงานอุตสาหกรรมมาตั้งแต่ยุคกลาง 

ส่วนการนําหลักการของกังหันนํ้ามาใช้บําบัดนํ้าเสียนั้น เป็นกระบวนการ

เพิ่มพื้นที่สัมผัสระหว่างอากาศกับนํ้าให้มากที่สุด เพื่อเพิ่มออกซิเจนให้

นํ้าและช่วยให้จุลินทรีย์สามารถย่อยสลายสิ่งสกปรกในนํ้าเสียได้อย่างมี

ประสิทธิภาพ ถือเป็นกระบวนการทางชีวภาพเพื่อการบําบัดนํ้าเสียที่ได้

รับความนิยมอย่างมากเพราะมีประสิทธิภาพและมีค่าใช้จ่ายน้อย

“กังหันนํ้าชัยพัฒนา” นําภูมิปัญญาที่เรียบง่าย ประหยัด แต่มีประสิทธิภาพ

สูงมาเป็นกุญแจสําคัญในการบําบัดผืนนํ้าของไทยให้คืนสู่จุดสมดุล 

ตามพระราชดําริขององค์พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ ในการแก้ไข

ปัญหานํ้าเน่าเสียเมื่อวันที่ 24 ธันวาคม 2531 ด้วยทรงมุ่งหวังจะช่วยแบ่งเบา

ภาระของรัฐบาลและยกระดับคุณภาพชีวิตประชาชนของพระองค์ จึงทรง

พระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้มูลนิธิชัยพัฒนาสนับสนุนงบประมาณเพื่อศึกษา

วิจัยร่วมกับกรมชลประทานในการสร้างต้นแบบ โดยดัดแปลงจาก "กังหัน

นํ้าสูบนํ้าทุ่นลอย" เป็น "กังหันนํ้าชัยพัฒนา" 

หลังจากนั้น กังหันนํ้าชัยพัฒนาจึงได้รับการติดตั้งเพื่อใช้งานเป็นครั้งแรกที่

โรงพยาบาลพระมงกุฏเกล้า และที่วัดบวรนิเวศวิหารเมื่อวันที่ 3 พฤษภาคม

2532 เพื่อศึกษา วิจัย และพัฒนาระบบบําบัดนํ้าเสียเป็นเวลา 4-5 ปี 

ก่อนนําไปติดตั้งเพื่อใช้งานจริงในภูมิภาคต่างๆ ของประเทศ  

นอกจากจะช่วยทําให้นํ้าใสสะอาดขึ้นแล้ว กังหันนํ้าชัยพัฒนาก็ยังช่วย

ลดกลิ่นเหม็นลงได้ สามารถประยุกต์ไปใช้บําบัดนํ้าเสียจากการอุปโภค

ของประชาชนและจากโรงงานอุตสาหกรรม รวมทั้งเพิ่มออกซิเจนให้กับ

บ่อเพาะเลี้ยงสัตว์นํ้าทางการเกษตรและแหล่งนํ้าธรรมชาติเกือบทุก

ประเภท 

กังหันนํ้าชัยพัฒนาได้รับการปรับปรุงและพัฒนาอยู่ตลอดเวลาเพื่อให้

บรรลุเป้าหมายในการบําบัดนํ้าเสียอย่างมีประสิทธิภาพ ปัจจุบันจึงมีการ

พัฒนากังหันนํ้าชัยพัฒนาออกมาใช้งานแล้วถึง 9 รูปแบบ 

เมื่อวันที่ 2 กรกฎาคม 2536 กังหันนํ้าชัยพัฒนา ได้รับการพิจารณาและ

ทูลเกล้าฯ ถวายสิทธิบัตรในพระปรมาภิไธย นับเป็นสิ่งประดิษฐ์เครื่องกล

เติมอากาศเครื่องที่เก้าของโลกที่ได้รับสิทธิบัตร และเป็นครั้งแรกที่ได้มี

การรับจดทะเบียนและออกสิทธิบัตรให้แก่พระบรมราชวงศ์ จึงนับได้ว่า

เป็น "สิทธิบัตรในพระปรมาภิไธยของพระมหากษัตริย์พระองค์แรกใน

ประวัติศาสตร์ชาติไทยและประวัติศาสตร์ของโลก''

ขณะที่สํานักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติก็ได้ประกาศให้กังหันนํ้า

ชั ย พั ฒ น า ไ ด้ รั บ ร า ง วั ล ที่ ห นึ่ ง ป ร ะ เ ภ ท ร า ง วั ล ผ ล ง า น คิ ด ค้ น ห รื อ สิ่ ง

ประดิษฐ์ซึ่งเป็นประโยชน์แก่ประเทศชาติประจําปี 2536 และทูลเกล้าฯ

ถวายรางวัลนี้แด่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ อีกวาระหนึ่ง 

กังหันนํ้าชัยพัฒนายังได้รับรางวัลเหรียญทองจากองค์กรนักประดิษฐ์ที่

เก่าแก่ที่สุดของยุโรป หรือ The Belgian Chamber of Inventor ในงาน 

Brussels Eureka 2000 ครั้งที่ 49 เมื่อเดือนพฤศจิกายน 2543 ณ กรุง

บรัสเซลส์ ราชอาณาจักรเบลเยียม ซึ่งหากมีใครเดินทางไปยังกรุงบรัสเซลส์

ในวันนี้ ก็จะได้เห็น "กังหันนํ้าชัยพัฒนาพระราชทาน" ลอยเด่นเป็นสง่า

อยู่บนสระนํ้าในสวนสาธารณะโวลูเว แซงต์-ปิแอร์ เป็นการเทิดพระเกียรติ

ในพระอัจฉริยภาพของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ ที่ทรงคิดค้น

สิ่งประดิษฐ์ ซึ่งเป็นเทคโนโลยีแบบไทยที่ทรงคุณค่าและสามารถพัฒนา

คุณภาพชีวิตและสิ่งแวดล้อมได้ทั่วโลก

ที่มา:
www.panyathai.or.th
www.chaipat.or.th
www.manager.co.th